A Karcsai és Lencsi családok czimerlevele 1434-ből.

Teljes szövegű keresés

A Karcsai és Lencsi családok czimerlevele 1434-ből.
(Szines czimerképpel.)

A KARCSAI ÉS GENCSI CSALÁDOK CZIMERE 1434-BŐL.
Zsigmond király Karcsai Péternek, Balázs fiának, a ki Andrástól származott, valamint Gencsi Gergely és János testvéreinek nemesi czimert adományozott, kivált Péter által Németországban tett hüséges szolgálatok megjutalmazásaul, s e kitüntetésről 1434 márczius 12-ikén Bázelban oklevelet ad ki. – Karcsaiakkal okleveleinkben már a legrégibb időben találkozunk. Igy Karcsai János, Bodon, Jakab és Alben már 1291-ben felvétetnek az esztergomi érsekség nemeseinek sorába. 1320-ban Tamás esztergomi érsek megerősiti ez oklevelet, majd 1394-ben János érsek átirja ezt, ugyanazon nemzetségből származó különféle családok kértére és javára.*
1 Fejér, Cod. Dipl. VIII/II. k., 250.
Nevüket mindannyian valószinüleg Ethrekarcsa nevű pozsonymegyei községtől nyerték, mely a családnak ősi fészke volt. Hihetőleg ebből a nemzetségből származott az adományos Péter is, ámbár a szükséges adatok hijján azt határozottan kimutatni nem lehet.
A czimerlevél az adományozást a következőkben örökiti meg:
Relatio Emerici filii wayvode de Marczaly.
Sigismundus dei gratia Romanorum imperator semper augustus ac Hungarie, Bohemie, Dalmatie, Croatie etc. rex, tibi fideli nostro Petro filio Blasii 144filii Andreć de Karcha familiari fidelis nostri magnifici Georgii de [Hedrech-?] war salutem et gratiam uostram et omne bonum. A claro lumine troni cesaree aut regie maiestatis, velut e sole radii, nobilitates legitimo iure procedunt, et omnia nobilitatis insignia ab imperatoria seu regia serenitate sic dependent, ut non sit dare alicuius generositatis insigne, quod a gremio non proveniat imperatorie aut regie claritatis. Sane attentis et consideratis tuis fidelitatibus et fidelium servitiorum meritis, quibus tu in nounullis nostris factis et agendis [sub locis et temporibus opportunis] et presertim in presentibus Alemanie partibus maiestati nostre studuisti diligenter a modo et diligentius in antea studebis complacere, quo te et tuos singularibus honorum gratiis a nostra maiestate conspicias fore decoratos, tibi et per te prefato Blasio putri, nec non Gregorio filio Johannis de Gech ć Johanni, filio [Ladislai?] de predicta Geach, fratribus condivisionalibus tuis, tuisque et ipsorum heredibus et posteritatibus universis hec arma sive signum armorum, que in principio seu capite presentium litterarum nostrarum appropriatis coloribus arte pictoria figurata sun et depicta, animo deliberato et ex certa nostre maiestatis scientia dedimus et contulimus, imo ex habundantiori plenitudine nostre singularis gratie concedimus et presentibus elargimur, ut tu, vestrique heredes et posteritates universe, pretacta arma seu armorum insignia, more aliorum armis huiusmodi utentium, modo et inantea, ubique in preliis, hastiludiis, duellis, torneamentis, ac aliis omnibus exercitiis nobilibus et militaribus, sigillis, annulis, cortinis, velis, hapilionibus sive tentoriis et generaliter in quibuslibet rerum et expeditionum generibus sub mere et sincere nobilitatis titulo, quali vos ab universis et singulis cuiuscunque conditionis, preeminentie et status, gradus vel dignitatis existant, harum notitiam evo habituris, insignitos dici, nominari et teneri voluntus, et per omnes reputari, gestare, et omnibus et singulis gratiis, honoribus et libertatibus, quibus ceteri proceres; nobiles, milites et clientes regni nostri huiusmodi armis utentes quomodolibet de iure vel consuetudine freti sort et gavisi, gaudere et frui possitis et valeatis, de talique singularis et specialis gratie antidoto merito exultetis, ac tanto ampliori studio ad honorem cesaree ac regie maiestatis nostre in antea solidetur intentio, quanto vos largiori cesareo ac rugio favore preventos conspicitis et munere gratiarum. In cuius rei memoriam perpetuum presentes litteras nostras sigillo nostro secreto, quo ut rex Hungarie utimur, impendenti communitas duximus concedendas. Datum in nostra imperiali civitate Basiliensi, in festo beati Gregorii pape, anno domini millesimo quadringentesimo tricesimo quarto, regnorum nostrorum anno Hungarie etc. quadragesimo septimo, Romanorum vigesimo quarto, Bohemie quartodecimo, imperii vero primo.
A czimereslevél felső balsarkán, a szöveg élén van a kifestett czimerkép, most már elmosódott, meghalaványodott szinekkel. A czimer balradőlt domborpajzs mezejében balra néző griffet tüntet fel, hullámos kék talajon. A pajzs jobb csúcsán ezüst, előre nyuló orrú csőrsisak van elhelyezve, kék és piros takaróval. E felett oromdiszül a czimer griffje áll. A griff teste vörös szinü, szárnyai kékek, karmai és csőre pedig ezüst. A czimerkép vörös keretbe van foglalva, a melyen belül még egy vörös vonal látható diszitésekkel.
A czimerlevél, az idők viszontagságai által erősen megrongált állapotban, főtisztelendő Lukács József úr adományából került a Magyar Nemzeti Múzeum levéltárába.
KOLLÁNYI FERENCZ.

 

 

Arcanum Újságok
Arcanum Újságok

Kíváncsi, mit írtak az újságok erről a temáról az elmúlt 250 évben?

Megnézem

Arcanum logo

Az Arcanum Adatbázis Kiadó Magyarország vezető tartalomszolgáltatója, 1989. január elsején kezdte meg működését. A cég kulturális tartalmak nagy tömegű digitalizálásával, adatbázisokba rendezésével és publikálásával foglalkozik.

Rólunk Kapcsolat Sajtószoba

Languages